Ifwe bonse kuti twa pilibula amabula ya Baibele no kumona ukuti Lesa alacita ifisungusho: Mose a akenye Bemba Wakashika, Eliya aitile icipowe, Yesu aendele pa menshi, na basambi baundepe abalwele.

Kwaba amakana na makana aya fisungusho fya citike ifya lembwa mu Baibele. Nga cakuti Lesa ala bela ubunte ku fishibilo ne fisungusho, kanshi fili kwi ifisungusho Fyakwe ilelo? Bushe kuti A undapa kansa ngafintu A undepe ifibashi mu Baibele? Nga palwa AIDS nangu malaria? Bushe Wene kuti na kabili acita icisungusho? Ee, Lesa acili alacita ifisungusho kabili ifi ifishibilo fikakonka abo aba cetekela.

Nomba, lolesheni mwe fibusa, tontonkanyeni pa Mfumu George iya ku Mangalande, ilyo wene aundepwe kuli matipo skelelosisi, ilyo twakwete ipepo pali wene. Tontonkanyeni pali Florence Nightingale, (nakulu, uwa tendeke Red Cross), wene afinine pepi na mapaundi amakumi mutanda, ali nalala alefwa kuli kansa wa mu bula, nalala palya alefwa. I nkunda inono ya pupukile mu cimpusa mulya kabili no Mupashi wakwa Lesa waishile no kutila, “EFYA SOSA SHIKULU, wene ali no kuba no mweo.” Kabili wene nomba afina amapaundi umwanda na makumi yasano na yasano ubumi ubwapwililika.

Tontonkanyeni palwa kwa Congressman Upshaw uwaleikala mu fipuna na mubusanshi umwaka no mwaka, pa myaka amakumi mutanda na mutanda. Kabili pali ako kene kashita aiminine pa nkasa shakwe, alabutuka mu cikulwa, aikete ifikondo fyakwe, kabili alengelwe ukuba fye bwino bwino kabili umutuntulu.

Tontonkanyeni fye pa makana na makana ya bantu abo aba undapwa. Cinshi ifwe tunge kalila pano mpaka ukufwa? Natu citepo cimo pali cene.

Kwateni cicetekelo nga cakuti imwe namulwala nangu muli aba kabila. Baibele yatila ukuti Yesu Kristu umo wine ubwa mailo, ne lelo, no muyayaya, eico nga cakuti Wene alicitile icisungusho imyaka amakana yabili ayapitapo, kanshi Wene kuti acita cimo cine ilelo. A tulaile ukuti twalyundapwa, nga cakuti kuti twacetekela fye.

Congressman Upshaw

William D. Upshaw abombele imyaka amakumi cine konsekonse mu United States House of Representatives kabili aiminine pakusala kwa bu kateka mu 1932. Ubusanso bwa mu kulima bwa lengele ifilundwa fyakwe ukutalala ukutula ku bwaice, kabili aikele imyaka 66 mufya kwendelako nangu mu cipuna ca mipeto. Mu 1951, wene alyundepwe umupwilapo kabili aleenda bwinobwino mu bumi bwakwe bonse ubwashele.

 

Florence Nightingale

Florence Nightingale, uwacilupwa ca patali uwa kwa nashi waishibikwa, akwete ubulwele bwa kansa ubwa mu mala ubwa kutwala ku mfwa. Wene atumine ici cikope ngo kulomba kwa ku lekelesha lintu kansa taila senda umweo wakwe. Nga fintu imwe mulemona, wene afikile pa cifulo ca mfwa libe Shikulu Yesu talamundapa mu 1950. Icikope cikonkelepo casendelwe panuma yaku ndapwa kwakwe no kutumwa ngo bunte ukuti Lesa acili alondapa abalwele.

---

Tris Griffin

Tris Griffin aile kwi ofeshi lyakwa shing’anga ku kutampa kwa 2013 ku mulandu wa ku kalipwa kwa musana untu wene atontonkenye uku bwekeshapo kwa bulwele bwakwe na kansa. MRI yalangile “ukufyendenkana kwa mushipa” mu mutima wakwe, icalengele ba shing’anga ukutwalilila ukupima no ku teyanya uku lepulwa bwangu bwangu ubushiku bwa konkelepo. U mushilwa u upulile mu mutima mu cikope cile langafye bwino akamfyendenkanya icinga pilibula ukuti imfwa bwangu bwangu kuti yaba nga cakuti wa lepwike.

Ubushiku bwa konkelepo, panuma yaba cetekela uku mu pepelela, ba shing’anga ba citile nacimbi icikope ca CT ku kushininkisha pa cifulo ca kamfyendenkanya lintu tabala lepula. Uyu muku, ifikope fya langile umutima wa bumi busuma ubwapwililika. Mukusunguka, shing’anga aebele Mrs. Griffin, “Ine nshishibe ifyakuti nkwebe. Iwe wakwete akamfyendenkanya mu mushipa, lelo nomba ifishibilo fyonse tapali.” Wene alangile umwanakashi ifikope intanshi yepepo, elyo na panuma. “Iwe uli muntungwa ukuya, nakuba, tapali nangu cishibilo ca kansa. Iwe uli mu bumi ubwapwililika.”

 

U mufwi wakwa shing’anga ule sonta ku mushipa, icili icafitulukila, incende iyashinguluka pakati ka cikope. U mushilwa ucilingenye pakati ka ciko e ukunaka, nangu “ukufyendenkana” kwa mushipa, uku lefwaikwa ukulepula bwangu bwangu elyo nimfwa nga cakuti walepuka. I cikope ca cibili ca sendelwe ubushiku bwakonkelepo. Ukufyendenkana kwali fuminepo konse kabili takwabala akubwelelapo.

Ifyakuloshako

Amalumbo 103:2-3

We mutima wandi, cindika SHIKULU, kabili wilaba fya kutesa fyakwe fyonse:

Uulekelela amampuulu yobe yonse; euposha amalwele yobe yonse;

Esaya 53:5

Lelo alashilwe pa fya bupulumushi fyesu, kabili afwantilwe pa mampuulu yesu: ukulimuna ukwa kutumwenamo ubutuntulu kwaponene pali wene; na mu fipumo fyakwe e mwaishilo ukupola kuli ifwe.

Marko 16:17

Ne fishibilo ifi fikakonka abatetekela; Mwishina lyandi bakatamfishamo ifiwa; bakalandila mu ndimi shimbi;

Luka 17:6

Awe Shikulu atile, Amuba ne cicetekelo ngo luseke lwa lubanga, nga mwaeba uyu mukunyu Amuti ’nukuka, ulimbike na muli bemba; na o nga wamuumfwa.

Yohane 14:12

Ndemwebe cine, cine, Nati, Uuntetekela, imilimo iyo Ine ncita na o akacita; kabili akacita imilimo iyacilapo pali iyi; ico Ine ndeya kuli Tata.

I Abena Tesalonika 1:5

Ico imbila nsuma yesu tayafikile kuli imwe mu nsoso yeka, lelo na mu maka, kabili mu Mupashi wa Mushilo, kabili mu kusubila kwine kwine; filya fine mwaishibo musango uo twabelelemo muli imwe pa mulandu wa imwe.

Abahebere 2:3-4

Ifwe tukapusuka shani, nga tatusakamene ipusukilo ilyakule fi; ilya balilepo ukulanda Shikulu, kabili lya ikashiwe kuli ifwe ku ba muumfwile;

Lesa na o aleshimikako ubunte, ku fishibilo naku fipapwa, ne fisungusho ifya misango misango, naku fyakaniko fya Mupashi wa Mushilo, umo afwaile umwine?

Abahebere 13:8

Yesu Kristu nifyo fine mailo, na lelo, na ku nshita sha muyayaya.

Yakobo 5:15

Ne pepo lya citetekelo lika pususho mulwele, na Shikulu aka mubuusha; kabili imembu isho acita, shika lekelelwa kuli wene.

I Petro 2:24

Wene asendele imembu shesu umwine mu mubili wakwe pa cimuti, ukuti ifwe, abali abafwa lubali ku lubembu, tube aba mweo lubali ku bulungami: ni ku filaso fyakwe e ko mwaposhiwe.