Genesis 3:1

Sono serpente wakaŵa muryarya chomene kuruska chikoko chirichose cha muthengere icho YEHOVA Chiuta wakalenga. Ndipo iyo wakati ku mwanakazi, eya, kasi Chiuta wakuti, imwe mungaryanga chara vya khuni lirilose la munda?

Genesis 3:6-7

Ndipo para mwanakazi wakati wawona kuti khuni likaŵa lakwenerera kurya, na kuti likaŵa liweme mu maso, ndipo khuni lakukhumbikwa kupanga munthu kuŵa wavinjeru, iyo wakatora chipaso chakhe, ndipo wakarya, ndipo iyo wakaperekaso kwa mufumu wakhe pamoza na iyo; ndipo iyo wakarya.

Ndipo maso gha wose ŵaŵiri ghakajurika, ndipo iwo ŵakamanya kuti iwo ŵakaŵa nkhuli; ndipo ŵakatunga mahamba gha chikuyu pamoza, ndipo ŵakajipangira iwoŵene vyakuvwara.

Genesis 3:14-15

Ndipo YEHOVA Chiuta wakati kwa serpente, Chifukwa chakuti iwe wachita ichi, iwe watembeka pa vyakuŵeta vyose, na pa chikoko chirichose cha muthengere; pa nthumbo yako ndipo iwe uyenderenge, ndipo uryenge fuvu mazuŵa ghose gha umoyo wako:

ndipo ine ndiŵikenge urwani pakatikati pa iwe na mwanakazi, na pakatikati pa mbewu yako na mbewu ya mwanakazi; yizamkupweteka mutu wako, ndipo iwe uzamkupweteka chikandiro chakhe.

Uku ndi kwananga kwakudanga kulembeka mu Baibolo. Muryarya chomene pa vikoko vyose, serpente, “wakanyenga” Eva kuti warye chiŵarukwa cha chipaso chakukanizgika. Iyo wakarya ichi ndipo pamanyuma wakapereka ichi kwa mufumu wakhe, icho chikaŵapangiska iwo kumanya kuti ŵakaŵa nkhuli.

Mafumbo ghakumanyamanya ndi agha: Kasi njoka yingamanya uli kuyowoya? Kasi apulo liri na chakuchita uli na kuŵa nkhuli? Ndipo, kasi mbewu ya serpente yikunjirira mpha mu chose ichi?

Baibolo likuyowoya kuti serpente wakaŵa “muryarya” chomene pa vikoko vyose. Iyo wakakozgana chomene nga ndi munthu, kuti iyo wakamanya kuyowoya, kuyowoya, ndipo nanga nkhuŵa na kudumbirana kwa mahara. Para iyo wakati wamunyenga muwoli wa Adam, Chiuta wakamutemba iyo kuŵa njoka, kweni ntha pambere uheni ukaŵa undachitike na kupandika kwa mbewu.

Baibolo likuyowoya mu Genesis 3:15 kuti serpente wakaŵa na mbewu, ndipo Chiuta wakaŵika urwani pakatikati pa mbewu ziŵiri. Ntchakumayikwirathu, mbewu ya serpente yikasazgikana na mbewu yachilengedwe ya Eva pambere kupatukana kukaŵa kundachitike. Kasi vyose ivyo vingaŵa ntheura chifukwa cha kurya apulo? Ntheura, mavesi ghachoko panthazi, “Adam wakathya zina la muwoli wakhe Eva; chifukwa iyo wakaŵa nyinawo wa vya vyamoyo vyose.” Wonani kuti ntha likuti Adam wakaŵa wiskewo wa vyamoyo vyose.

Muli “vipaso” vyakupambanapambana mu Baibolo. Nkhumanya, chiriko chipaso chanadinadi, nga ndi apulo, icho chikumera ndipo chikugwiriskika ntchito nga ndi chakurya. Chirikoso chipaso icho chikuyowoya za milimo yithu, kwali ndi milimo yakuthupi nga ndi kulima na bizinesi, panji milimo yauzimu nga ndi kuchitanga minthondwe na kupharazganga Ivangeli. Ntheura, chiriko chipaso cha nthumbo, icho chikuyowoya za kutora nthumbo na kubaba mwana.

Kasi kurya chipaso chanadinadi nthena kukapereka kwa Adam na Eva kumanya kuti iwo ŵakaŵa nkhuli? Panji, kasi ichi nthena chikatorera kugonana pakatikati pa mwanarumi na mwanakazi kuti iwo ŵamanye chifukwa icho iwo ŵakayenera kubisa vigaŵa vinyakhe vya mathupi ghawo?

Kasi chikachitika nadi ntchichi zuŵa lira mu Munda chakuti chipangiske mtundu wose wa ŵanthu kuwa?

Umo Mbewu ya mwanakazi kukaŵa nkhanira Chiuta kujiyandaniskanga Iyomwene mu thupi la munthu, ntheura mbewu ya serpente ndi nthowa yeneko iyo Satana wakasanga kuti iyo wakamanya kujijurira muryango iyomwene kunjira mu mtundu wa ŵanthu. Chikaŵa chambura machitiko kwa Satana, (pakuti iyo ndi munthu-mzimu WAKULENGEKA waka) kuti wajiyandaniske iyomwene munthowa yeneiyo Chiuta wakajiyandaniskira Iyomwene, ntheura kurongosora mu Genesis kukutiphalira ise umo iyo wakapangira mbewu yakhe na kuyipereka panji kujinjizga iyomwene mu mtundu wa ŵanthu. Kweniso kumbukirani kuti Satana wakuchemeka “serpente.” Ndi mbewu yakhe panji kunjira kwakhe mu mtundu wa ŵanthu uko ise tikuyowoya.

Pambere Adam wakaŵa wandamumanye Eva ku thupi, serpente wakaŵa kuti wamumanya kale iyo. Ndipo yura wakababika kufuma pa ichi wakaŵa Kayini. Kayini wakaŵa wa (kubabika na, wiskewo wa) yura “Yumoza Muheni,” (I Yohane 3:12)

…Unenesko wa nkhani ngwakuti Eva munthumbo mwakhe wakaŵa na ŵana ŵanarumi ŴAŴIRI (maphaska) kufuma ku kutora nthumbo ku ŴAKUPAMBANAPAMBANA. Iyo wakanyamura maphaska, na nthumbo ya Kayini pambere ya Abel yikaŵa yindapangike.

Mukaŵerenge

Genesis 3:6-7

Ndipo para mwanakazi wakati wawona kuti khuni likaŵa liweme kurya, na kuti likaŵa lakwenerera ku maso, ndipo khuni lakukhumbika kupanga yumoza kuŵa wavinjeru, iyo wakatora chipaso chakhe, ndipo wakarya, ndipo wakaperekaso kwa mufumu wakhe pamoza na iyo; ndipo iyo wakarya.

Ndipo maso gha wose ŵaŵiri ghakajurika, ndipo iwo ŵakamanya kuti iwo ŵakaŵa nkhuli; ndipo iwo ŵakatunga mahamba gha chikuyu pamoza, ndipo ŵakajipangira iwoŵene vyakuvwara.

[Kasi iwo ŵakamanya uli kuti ŵakaŵa nkhuli pa kurya chiŵarukwa cha chipaso?]

Genesis 3:13-15

Ndipo YEHOVA Chiuta wakati ku mwanakazi, Kasi ntchivichi icho iwe wachita? Ndipo mwanakazi wakati, Serpente wangundinyenga ine, ndipo ine nangurya.

Ndipo YEHOVA Chiuta wakati kwa serpente, Chifukwa chakuti iwe wachita ichi, iwe watembeka pa vyakuŵeta vyose, na pa chikoko chirichose cha muthengere; pa nthumbo yako ndipo uyenderenge, ndipo uryenge fuvu mazuŵa ghose gha umoyo wako:

Ndipo Ine ndiŵikenge urwani pakatikati pa iwe na mwanakazi, na pakatikati pa mbewu yako na yakhe; iyo yizamkupweteka mutu wako, ndipo iwe uzamkupweteka chikandiro chakhe.

[Serpente wakaŵa na mbewu. Inya, ichi ntha chikuyowoya za njoka.]

Genesis 3:20

Ndipo Adam wakathya zina la muwoli wakhe Eva; chifukwa iyo wakaŵa nyinawo wa vyamoyo vyose.

[Ntchifukwa uli Adam ntha wakuchemeka wiskewo wa vyamoyo vyose?]

Genesis 4:1-2

Ndipo Adam wakamumanya Eva muwoli wakhe; ndipo iyo wakatora nthumbo, ndipo wakababa Kayini, ndipo wakati, ine ndasanga munthu kufuma kwa YEHOVA.

Ndipo iyo wakababaso munung’una wakhe Abel. Ndipo Abel wakaliskanga mberere, kweni Kayini wakalimanga minda.

[Umoyo wose ukufuma kwa Chiuta, kwali nthumbo nja m’nyumba panji m’chivwati. Satana ntha wangalenga umoyo.]

Luka 3:38

Uyo wakaŵa mwana wa Enos, uyo wakaŵa mwana wa Seth, uyo wakaŵa mwana wa Adam, uyo wakaŵa mwana wa Chiuta.

[Kasi walinkhu wakudanga kubabika Kayini mu muwiro wa Adam?]

I Yohane 3:12

Ntha ngati Kayini, uyo wakaŵa wa yumoza muheni yura, ndipo wakakoma munung’una wakhe. Ndipo kasi wakamukomerachi iyo? Chifukwa milimo yakhe yikaŵa yiheni, ndipo ya munung’una wakhe yikaŵa yiweme.

[Chiuta wakalenga Adam mu chikozgo Chakhe. Kasi uheni wa Kayini ukafumirankhu, ndipo kasi urunji wa Abel ukafumirankhu? Nkharo zawo zikiza kufuma ku ŵadada ŵawo.]

Jude 1:14

Ndipo Enoki nayoso, wa nambala seveni kufuma kwa Adam, wakachima za ivi, kuti, Wonani, Yehova wakwiza na makhumi gha masauzandi gha ŵatuŵa ŵakhe,

[Mulije mu Baibolo kuti Kayini wali mu fuko la Adam.]